Digitale economie

Digitalisering zorgt voor grote veranderingen in onze samenleving. Bedrijven leveren online producten en diensten die voor veel mensen en bedrijven onmisbaar zijn geworden. De digitalisering levert enorme voordelen en vernieuwing op, maar kent ook risico’s. Mensen en bedrijven moeten beschermd worden tegen de keerzijde van deze digitalisering. Zij moeten zich met vertrouwen op online markten kunnen begeven.

De ACM richt zich in 2020-2021 op de volgende 2 onderwerpen in de digitale economie:

1. Online misleiding

Waarom accepteren mensen bijna allemaal gedachteloos algemene voorwaarden? Wat gebeurt er eigenlijk met gegevens van en over mensen? En met welke technieken beïnvloedt een bedrijf de keuzes die mensen maken? Bedrijven kunnen de keuzes die mensen online maken steeds effectiever beïnvloeden. Daarbij is het voor bedrijven en consumenten niet altijd duidelijk waar verleiding overgaat in misleiding.

In bijna alle sectoren maken bedrijven steeds meer gebruik van algoritmes en kunstmatige intelligentie. Dit kan bijdragen aan snellere productieprocessen, een efficiëntere logistiek of meer op de persoon toegespitste selecties en aanbiedingen. In de manier waarop dit gebeurt en in de selectie van de data, kunnen ook risico’s schuilen voor mensen. Denk bijvoorbeeld aan discriminatie. De ACM wil in haar toezicht speciale aandacht geven aan de inzet van algoritmes en kunstmatige intelligentie door bedrijven.

2. Toegang tot platforms en ecosystemen

Online platforms en ecosystemen zijn niet meer weg te denken. In een ecosysteem kunnen verschillende applicaties samenwerken door onderling te communiceren. Ook kunnen bedrijven hierin gezamenlijk optrekken bij het verlenen van hun diensten. De snelle opkomst en groei van online platforms en ecosystemen biedt mensen en bedrijven veel vernieuwing en voordelen. Tegelijkertijd is de manier waarop sommige markten hierdoor in korte tijd opgeschud worden aanleiding voor onrust. Mondiaal opererende bedrijven treden succesvol toe tot nieuwe en bestaande markten, binnen en buiten de digitale economie. Hun online platforms en ecosystemen kunnen zo snel groeien dat niemand meer om hen heen kan. Platforms kunnen deze poortwachterfunctie op oneerlijke manieren gebruiken richting afnemers en leveranciers om hun eigen positie te versterken. De ACM is daarom extra alert op situaties waarin grote online platforms oneerlijke voorwaarden voor toegang hanteren. Grote en kleine aanbieders moeten de kans hebben om mensen en bedrijven te bereiken.

In 2021 werken we verder aan de volgende onderwerpen:

Stimuleren snel en betaalbaar internet

De ACM spant zich in voor snelle internetverbindingen voor iedereen. De ACM stimuleert de uitrol van glasvezelverbindingen en het 5G-netwerk. Daarnaast ronden we in 2021 onderzoek af naar de ontwikkeling van prijzen en innovatie voor vaste telecom- en internetdiensten om na te gaan of de markt op dit moment goed werkt. De ACM gaat mede op basis daarvan meer duidelijkheid geven over toekomstige regulering van de vaste telecommarkt. Nieuwe wetgeving geeft meer mogelijkheden om toegang af te dwingen tot een vast netwerk voor telecomaanbieders zonder eigen netwerk als dat nodig is om de markt goed te laten werken.

Optreden tegen online misleiding

In de Leidraad bescherming online consument geeft de ACM aan waar online verleiding door bedrijven overgaat in online misleiding. Op basis van deze Leidraad gaan we in 2021 handhaven. De ACM zoekt actief naar signalen, bijvoorbeeld over misleidende inrichting van websites en over betaalde ranking die niet aan de voorwaarden van de Leidraad voldoet.

Controle algoritmes

Algoritmes spelen een steeds grotere rol bij de manier waarop bedrijven hun diensten aanbieden. De ACM investeert verder in toezicht op algoritmes. We doen een proef hoe we de werking van algoritmes kunnen controleren bij marktpartijen. Deze ervaring helpt om het toezicht op algoritmes praktisch vorm te geven en om marktpartijen te informeren over wat zij kunnen verwachten als de ACM hun algoritmes controleert.

Onderzoek toegang betaalapps tot NFC-chip

We doen onderzoek naar toegang voor betaalapps tot de zogeheten near field communication (NFC)-chip op mobiele telefoons. NFC-technologie biedt de mogelijkheid om in een winkel contactloos met een smartphone te betalen. Sommige smartphones laten andere betaalapps dan hun eigen betaalapp niet toe tot de NFC-chip. De ACM onderzoekt of hierdoor de regels worden overtreden, de innovatie op het gebied van betaalapps wordt beperkt en de keuzevrijheid van consumenten en bedrijven afneemt.

Sectoronderzoek ICT-systemen in de zorg

De ACM publiceert in 2021 haar sectoronderzoek naar digitale informatiesystemen van ziekenhuizen. Deze informatiesystemen spelen een belangrijke rol bij goede gegevensuitwisseling en innovatie in de zorg. Met het sectoronderzoek krijgt de ACM beter zicht op mogelijke marktproblemen die verband houden met digitale informatiesystemen van ziekenhuizen.

Afronding onderzoek voorwaarden appstores

Appstores zijn een cruciale schakel in veel digitale handelsketens. Bedrijven moeten toegang hebben tot appstores om via apps hun consumenten te kunnen bereiken. De voorwaarden die aanbieders van appstores hanteren zijn dan ook van invloed op de innovatie en werking van veel digitale markten. In 2021 zal de ACM een onderzoek afronden naar de toegangsvoorwaarden die één van de aanbieders van appstores hanteert.

Studie naar apps voor OV

De ACM rondt een studie af naar online platforms die het mogelijk maken voor reizigers om een reis van deur tot deur te plannen, boeken en betalen. De verwachting is dat deze zogeheten Mobility as a service (‘MaaS’)-diensten het gebruik van het openbaar vervoer en bijvoorbeeld deelfietsen bevorderen en de afhankelijkheid van een eigen auto verminderen. Op die manier draagt MaaS bij aan duurzaamheid. Het is van belang dat grote en kleine, nieuwe en bestaande aanbieders de mogelijkheid hebben om innovatieve mobiliteitsdiensten aan te bieden. We onderzoeken welke mogelijke hindernissen er in de openbaar vervoersmarkt zijn die de groei van deze markt nu belemmeren.

Geef tips aan de ACM

De ACM werkt eraan om markten goed te laten werken voor mensen en bedrijven. Wij nodigen iedereen van harte uit om ons te helpen. Heeft u een concrete tip over een markt die niet goed werkt? Bijvoorbeeld omdat er sprake is van oneerlijke concurrentie of misleiding van mensen? Of een suggestie voor een onderzoek binnen onze agendathema’s? Dan horen wij dat graag. U kunt uw kennis, ervaring en tips met ons delen via onze social mediakanalen LinkedIn, Twitter en Facebook of per e-mail naar info [at] acm [punt] nl (info[at]acm[dot]nl).

Meer informatie over een tip of melding doorgeven

Nieuwsberichten

Andere publicaties

Statement DG Connect on BEREC