Digitale economie

Stimuleren van een open en eerlijke digitale economie

De ACM wil mensen en bedrijven beschermen tegen marktmacht van grote techbedrijven en tegen online misleiding en manipulatie zodat iedereen de vruchten kan plukken van de digitale economie.

Nieuwe kansen én nieuwe risico’s. De digitale economie brengt beide. De ACM wil met haar toezicht ervoor zorgen dat iedereen profiteert van de kansen die de digitale economie biedt en beschermd wordt tegen de risico’s.

In 2023 legt de ACM de focus op de volgende drie onderwerpen:

1. Dark patterns en transparantie

Webshops hebben veel mogelijkheden om direct in te spelen op gedrag van consumenten en hen te beïnvloeden. Vaak is een website ontworpen met zogeheten dark patterns. Daarmee worden mensen in een bepaalde richting gestuurd. Soms gaat online beïnvloeding dan over in ongeoorloofde manipulatie en misleiding. Daarom gaat de ACM:

• misbruik van dark patterns aanpakken. Denk aan misleidende countdown timers en van-voor prijzen;
• optreden tegen fake engagement zoals nepreviews;
• aanpakken van misleiding en manipulatie van consumenten in games. Denk aan agressieve marketing gericht op kinderen, in-game valuta en lootboxes;
• samen met andere digitale toezichthouders werken aan effectieve online transparantie.

2. Toegankelijke platformmarkten en eerlijke voorwaarden

In de online economie brengen platforms zoals marktplaatsen en zoekmachines grootschalig vraag en aanbod samen. Dat brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee. In 2023 wordt nieuwe Europese regelgeving van kracht. Deze scherpt de verantwoordelijkheden van platformbedrijven verder aan en houdt platformmarkten open en eerlijk door marktmacht van online platformen sneller te beteugelen. Daarom gaat de ACM:

• optreden tegen oneerlijk gedrag van online platforms zoals het hanteren van oneerlijke toegang- of gebruiksvoorwaarden;
• onderzoek doen naar datamacht en rankings binnen online platforms;
• voorlichting geven over (het toezicht op) de nieuwe Europese regelgeving (o.a. Digital Markets Act, Digital Service Act).

3. Vendor lock in - leveranciersklem

Door technische, financiële en/of organisatorische belemmeringen kunnen organisaties als het ware ‘vast’ komen te zitten aan één leverancier. Denk aan situaties waarin jarenlang is geïnvesteerd in het werken met één ICT-systeem of waar verschillende diensten binnen één systeem van een leverancier worden afgenomen. Deze economische afhankelijkheid kan leiden tot uitbuiting (van afnemers) of uitsluiting (van concurrenten). Daarom doet de ACM:

• onderzoek naar mededingingsproblemen op de cloudmarkt;
• onderzoek naar ‘vendor lock in’ in de ICT-markt voor de zorg.