Advies Tarieven Drinkwaterbedrijf Waternet 2016

De ACM geeft in dit rapport een advies aan de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) over de drinkwatertarieven 2016 van Waternet.

De ILT houdt toezicht op de naleving van vrijwel de gehele Drinkwaterwet. Dat geldt onder meer voor bepalingen die gaan over de totstandkoming van de drinkwatertarieven. De ILT moet voor dat toezicht advies vragen aan de ACM.

De ACM toetst de drinkwatertarieven in twee stappen. Bij de eerste stap is het van belang dat een drinkwaterbedrijf alleen kosten raamt voor drinkwateractiviteiten zoals bedoeld in de wet. Dit moet blijken uit een transparante toerekening van de kosten van een drinkwaterbedrijf naar drinkwatertaken en niet-drinkwatertaken. Wanneer de kostentoerekening niet op een correcte wijze plaatsvindt, kan dit leiden tot kruissubsidies en daarmee tot te hoge of te lage drinkwatertarieven.

Bij de tweede stap is het van belang dat met de tarieven niet meer inkomsten worden behaald dan de geraamde kosten, de zogenaamde toets van kostendekkendheid op totaalniveau. Tevens vindt de ACM het van belang dat de drinkwaterbedrijven duidelijk maken hoe de tarieven voor vastrecht en de levering van drinkwater tot stand komen uit de onderliggende kosten.

Conclusies voor Waternet

Waternet verdeelt de begrote kosten over drinkwaterlevering, kosten voor overige wettelijke taken, kosten voor niet-wettelijke taken en kosten voor buitenlandse activiteiten. Hiervan zijn alleen de uitkomsten zichtbaar. Om te kunnen toezien of Waternet niet te veel of te weinig kosten begroot voor drinkwatertaken, dient Waternet toe te lichten hoe zij de verdeling heeft gemaakt en daarbij gebruikte verdeelsleutels inzichtelijk te maken. De ACM concludeert daarom dat Waternet vooralsnog niet voldoende transparant haar kosten splitst in drinkwaterkosten en niet-drinkwaterkosten. Daarnaast heeft Waternet onvoldoende zichtbaar gemaakt op welke wijze de gerealiseerde verbetering van de kostenefficiëntie en onderlinge prestatievergelijking zijn betrokken bij het ramen van de kosten.

Waternet stelt haar tarieven vast op basis van haar eigen tariefbeleid. Waternet streeft naar stabiele tarieven en probeert schommelingen in tarieven te voorkomen. Waternet gebruikt het kostprijsmodel niet om haar tarieven vast te stellen; het kostprijsmodel wordt enkel gebruikt als controle achteraf. Het kostprijsmodel geeft inzicht in de bijbehorende kostprijs van alleen de variabele tarieven. Waternet berekent geen kostprijzen voor de vastrechttarieven. De ACM kan daarom niet beoordelen of individuele tarieven in verhouding staan tot de kosten.