Codebesluit voorkomen ongewenst balanceringsgedrag

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft een besluit opgesteld naar aanleiding van het codevoorstel van Netbeheer Nederland voor het wijzigen van de Transportcode gas LNB. Doel van de codewijziging is het voorkomen van ongewenst balanceringsgedrag.

Om gas veilig te kunnen transporteren moet het gastransportnet in balans zijn. Dit wil zeggen dat het transportnet op de juiste druk blijft en dat er per saldo ongeveer even veel gas wordt ingevoed als er wordt onttrokken. Deze verplichting volgt uit de Europese Netcode Balancering (NC BAL).

Met dit besluit wordt hier concrete invulling aan gegeven om zo de noodzaak tot het nemen van balanceringsacties door de netbeheerder van het landelijk gastransportnet, Gasunie Transport Services (GTS), tot een minimum te beperken. Er wordt in het besluit gedefinieerd wat (substantieel) ongewenst balanceringsgedrag is en welke consequenties daaraan verbonden zijn. Een programmaverantwoordelijke zal bij ongewenst balanceringsgedrag een financiële heffing moeten betalen en daarnaast kan de erkenning van een programmaverantwoordelijke worden ingetrokken bij substantieel ongewenst balanceringsgedrag.

In 2021 heeft de ACM bedrijven die handelen op de internationale balanceringsmarkt erop gewezen dat zij ervoor moeten zorgen dat zij het proces van vraag en aanbod niet verstoren. Dit naar aanleiding van een onderzoek naar marktmanipulatie door een energiehandelsbedrijf. De ACM heeft vanwege gebrek aan bewijs toen geen boete opgelegd, maar dit is wel aanleiding geweest om te verduidelijken wat zij verwacht van markdeelnemers op de balanceringsmarkt. Met dit codebesluit geeft de ACM deze verduidelijking. De ACM verwacht dat dit besluit er mede toe bijdraagt dat het gedrag van mogelijke marktmanipulatie waarvoor de ACM in 2021 een waarschuwing heeft gegeven, wordt ontmoedigd.

Reactie op zienswijzen

Naar aanleiding van de zienswijzen van markpartijen heeft de ACM het ontwerpbesluit op een drietal punten aangepast. Ten eerste wordt er een redelijkheidsclausule aan het besluit gevoegd. In deze clausule staat dat GTS, voordat zij een heffing in rekening brengt, de marktpartij in kwestie de mogelijkheid geeft tot hoor en wederhoor. Indien volgens GTS de verklaring van de marktpartij een gegronde reden vormt om in dat geval niet van ongewenst balanceringsgedrag te spreken (met andere woorden: een uitzondering is), zal de heffing niet in rekening worden gebracht. Ten tweede is er een artikel met een jaarlijkse evaluatie van dit besluit toegevoegd. De ACM is van oordeel dat een evaluatie kan bijdragen aan het monitoren van de (on)gewenste effecten van dit besluit. Deze evaluatie kan leiden tot wijziging van het besluit. Tot slot wordt er rekening gehouden met de implementatietijd van de gevolgen van dit besluit voor marktpartijen door de inwerkingtredingsdatum op 1 januari 2024 vast te stellen. Dit geeft marktpartijen ruim vier maanden de tijd voor implementatie.

Kan ik in beroep gaan tegen het besluit van de ACM?

Als u belanghebbende bent, dan kunt u tegen dit besluit beroep instellen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBB). Het postadres is: Postbus 20021, 2500 EA Den Haag. Het beroepschrift moet binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt, zijn ontvangen.

• Publicatie Staatscourant