Acm.nl gebruikt cookies om het gebruik van de website te analyseren en het gebruikersgemak te verbeteren. Lees meer over cookies

Rechtbank: ACM mag kartelboete verkopers aktepapier publiceren

Op 11 mei 2021 heeft de Rechtbank Rotterdam een uitspraak gedaan in een kartelzaak op het gebied van notarieel aktepapier (speciaal papier dat notarissen moeten gebruiken voor bijvoorbeeld koop- en hypotheekakten). De ACM heeft voor dit kartel in 2017 boetes opgelegd. De partijen die betrokken waren bij dit kartel hebben sinds 2017 verschillende juridische procedures gevoerd (zie bijgevoegd overzicht). De uitspraak van 11 mei biedt de ACM nu de mogelijkheid om de gehele kartelzaak (inclusief besluiten en bijbehorende uitspraken) te publiceren. De rechtbank bevestigt de kartelovertreding en de aansprakelijkheid van Koninklijke Joh. Enschedé (KJE) als moedermaatschappij van haar toenmalige dochteronderneming Joh. Enschedé Amsterdam (JEA).

Waar ging deze zaak over?

Drie leveranciers van officieel aktepapier maakten, in het geheim, verboden prijsafspraken om hun onderlinge concurrentie te beperken. Het ging om JEA, Centraal Inkoopbureau (CIB) en XLPapier (XLP).

Tot 2006 was drukker van officiële papieren en documenten JEA de enige aanbieder van notarieel aktepapier in Nederland. In 2006 wilden ook CIB en XLP notarieel aktepapier verkopen aan notarissen. De concurrentie met voormalig monopolist JEA kwam toen op gang. Maar in plaats van met elkaar concurreren, maakten JEA en CIB begin 2007 in het geheim afspraken over de prijs die notarissen moesten betalen voor het aktepapier. Medio 2008 sloot XLP bij deze afspraak aan. De overtreding eindigde op 16 april 2013. De afspraken hebben ruim 6 jaar bestaan.

Prijsafspraken

CIB en XLP hadden met JEA afgesproken dat zij maximaal 5% onder de prijs van JEA zouden gaan zitten. CIB en XLP wisten van elkaar dat ze dezelfde afspraak met JEA hadden. JEA stuurde aan het eind van elk jaar zijn nieuwe verkoopprijzen door aan CIB en XLP, zodat zij daarop hun eigen prijzen konden aanpassen. Uit de bewijzen blijkt dat JEA, CIB en XLP elk toezagen op de naleving van de 5%-afspraak.

Bijzonder in deze zaak was dat drukker JEA het notarieel aktepapier aan CIB en XLP leverde (wholesale), maar ook zelf notarieel aktepapier aan notarissen verkocht. CIB en XLP waren dus zowel afnemer als concurrent van JEA. Betrokken partijen betoogden daarom dat de afspraken gezien moesten worden als afspraken tussen producent en afnemer. De ACM vond echter dat partijen de prijzen die ze aan notarissen rekenden met elkaar afstemden als concurrenten van elkaar. De rechtbank heeft het oordeel van de ACM bevestigd en vastgesteld dat er sprake was kartelafspraken tussen concurrenten.

Ook hadden CIB en XLP ieder alleen direct contact met JEA, en niet met elkaar. Maar CIB en XLP waren er wel van op de hoogte dat zij met JEA dezelfde afspraken hadden gemaakt. Daarom was er volgens de rechtbank toch sprake van een samenhangende overtreding.

Boetes

Na verschillende juridische procedures bedraagt de totale boete voor de ondernemingen 13.000 euro. Het CIB kreeg geen boete omdat ze de prijsafspraken bij de ACM als eerste heeft gemeld en het bedrijf daarom volledige clementie is toegekend. De boete voor XLP is verlaagd omdat zij als tweede clementie aanvroeg en goed heeft meegewerkt aan het onderzoek van de ACM.

Tijdlijn juridische procedures kartelzaak verkopers aktepapier

Zie ook